Altı Yaşından Küçük Çocukların Tescili
Bir aylıktan büyük, altı yaşından küçük (72 ay) çocukların tescili için yapılan bildirimlerde, memur doğum tutanağını düzenler ve ayrı bir kağıda beyanda bulunanın bildirim süresini geciktirmesi konusunda savunmasını alarak imzalatır.
Altı Yaşından Büyük, On Sekiz Yaşından Küçük Çocukların Tescili
Altı yaşından büyük (72 ay + 1 gün) ve on sekiz yaşından küçük (216 ay) çocuklara ait bildirim yapılırken yaş tespiti için çocuğun bildirim yapılan nüfus idaresine getirilmesi zorunludur. Memur çocuğu gördükten sonra yaş tespit formu düzenler. Form, nüfus memuru, şef veya nüfus müdürü tarafından imzalanarak sağlık ocağına gönderilir. Yaş tespit formunda belirlenen yaşa göre doğum tutanağı düzenlenerek açıklamalar bölümüne gerekli bilgiler yazılır.
Süresi İçinde Bildirilmeyen Doğumlar
Kanuni süreyi geçirdikten sonra bildirilen altı yaşını bitirmemiş olan çocukların doğum tarihinin tespitinde beyan esas alınır. Çocuk altı yaşını doldurmuş ise nüfus müdürlüğüne getirilerek resmî sağlık kuruluşunca yaşının tespit edilmesi sağlanır. Doğuma ait resmî belge ibraz edilmesi halinde, yaş tespitine gerek kalmaz.
Bulunmuş Çocukların ve Zihinsel Özürlülerin Tescili
Yaşının küçüklüğü nedeniyle kendisini ifade edemeyen bulunmuş çocukların nüfus kütüklerine kaydedilmesi, kolluk görevlileri veya ilgili kurumların bu durumu belirten tutanaklarına veya ilgililerin beyanlarına dayanılarak bulundukları yerin nüfus müdürlüğünce yapılır.
Zihinsel özürlü olup da bulunmuş onsekiz yaşından büyük kişileri, mahkemece tayin edilecek olan kayyımları bildirmekle yükümlüdür. Bildirimin tam teşekküllü devlet hastahanesinden alınacak sağlık kurulu raporu ile nüfus müdürlüğüne yapılması zorunludur.
Bu kişiler hakkında düzenlenen tutanaklarda doğum tarihi, adı ve soyadı ile ana ve baba adı belirtilmemiş ise; nüfus müdürlüğünce ad ve soyad ile ana ve baba adı verilir. Doğum tarihi belirlenmemişse resmî sağlık kuruluşunca tespit edilmesi sağlanır.
Aile Kütüğüne Tescil Edilmeden Ölen Çocukların Tescili
Sağ olarak doğmuş ancak nüfus kütüğüne tescil edilmeden ölen çocuklara ait ölüm tutanakları nüfus idarelerince kabul edilir. Ölüm tutanağındaki bilgilere dayanılarak doğum tutanağı tutulur ve her iki tutanak sırası ile aile kütüğüne geçirilir.
Ölü doğmuş olan çocuklara ait bildirim kabul edilmez.
Bildirilen Çocukların Vatandaşlığı
Türk Babadan Olan Çocuklar
Evlilik içinde Türk babadan olan çocuklar doğumlarından başlayarak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını kazanırlar. Bu çocuklar usulüne uygun olarak düzenlenen doğum tutanaklarına dayanılarak baba hanesine tescil edilirler.
Evlilik dışında Türk babadan ve yabancı anadan doğan çocuk;
- Babanın ana ile evlenmesi sonucunda; Medeni Kanunun 292 nci maddesine göre kendiliğinden,
- Ananın veya çocuğun istemesi üzerine; Medeni Kanunun 301 inci maddesi uyarınca mahkemece soybağının belirlenmesi ile,
- Medeni Kanununun 295 inci maddesi uyarınca tanınması halinde soy bağının kurulması sonucunda babasına bağlı olarak doğumdan itibaren Türk vatandaşı olur usulüne göre doğum tutanağı düzenlenerek babasının kayıtlı olduğu idari birime baba soyadıyla tescil edilir. Annesi ile arasında soybağına ilişkin bağ kurulur, gerekli açıklama yapılır.
Türk Anadan Doğan Çocuklar
Türkiye içinde veya dışında Türk anadan doğan çocuklar doğumlarından başlayarak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını kazanırlar. Bu çocuklardan evlilik içinde doğanlar usulüne uygun olarak düzenlenen doğum tutanaklarına dayanılarak ananın evlilik hanesine, evlilik dışında doğanlar ise analarının bekarlık hanesine tescil edilirler.
Yabancı Ana ve Babadan Türkiye'de Doğan Çocuklar
Evlilik içinde veya dışında Türkiye'de doğan ve doğumla ana veya babasının vatandaşlığını kazanamayan çocuklar bu durumun Dışişleri Bakanlığınca onanmış resmi belgelerle belgelendirilmesi, vatansız iseler Emniyet Genel Müdürlüğünden alınacak belgelerle ve Bakanlıkça da bu yolda talimat verildiği takdirde, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak ailesinin oturduğu yerin aile kütüklerine bağımsız bir sıra numarası ile tescil edilirler.
Türk Vatandaşı Olmayan Çocuklara Ait Bildirim
Yabancı devlet vatandaşlarının Türkiye'de doğan çocuklarına ait bildirimler nüfus idarelerince kabul edilerek iki örnek halinde doğum tutanağı düzenlenir.
Yurt Dışındaki Doğumlar
Doğum Tutanaklarının Düzenlenmesi
Doğum bildiriminin yabancı makamlardan alınmış belgeye dayalı olması halinde üç örnek doğum tutanağı düzenlenir. Tutanağa, ' ......den verilen ..... tarih ve ..... sayılı belgeye dayanılarak düzenlenmiştir.' açıklaması yapılır. Bildirimde bulunana ait alan doldurulur, imzası alınır, dış temsilciliğimizce de imza edilir ve mühürlenir.
Bildirimi yapanın bulunduğu yerde dış temsilciliğimiz yok ise; doğumla ilgili resmi belge veya raporların aslı ile Türkçe'ye tercüme edilmiş örnekleri, ilgililerin kimlik bilgilerini içeren ve nüfusta kayıtlı oldukları yeri gösteren belgeler, çocuğa konan adın belirtildiği dilekçeye eklenerek, posta ile en yakın dış temsilciliğimize gönderilmek suretiyle bildirim yapılabilir. Bu takdirde doğum tutanağında bildirimi yapanın imzası aranmaz.
Bildirimin beyan yoluyla yapılması halinde, doğum bildirimi tutanaklara geçirilir ve doğum tutanakları bildirimi yapan ile görevliler tarafından imzalanır.
Doğumun Aile Kütüğüne Tescili
Doğum tutanağının dış temsilciliklerce tescil edilmek üzere ilgili nüfus müdürlüğüne gönderilmesi halinde, doğum tutanağına dayanılarak aile kütüğüne tescil edilir.
Yurt Dışındaki Doğum Olaylarının Türkiye'de Bildirilmesi
Yurt dışındaki doğum olaylarının, oturulan yerde veya bu yer yakınında Türkiye'nin dış temsilciliğinin bulunmaması veya herhangi bir nedenle bildirilememesi halinde; o yerin kişisel durum işlerini yürütmekle görevli makamlarca verilmiş olan doğum belgesinin aslı ve Türkçe'ye tercüme edilmiş örneği bulunulan yer nüfus müdürlüğüne verilmek suretiyle bildirim yapılabilir.
Yabancı makamlarca verilen belge, taraf olduğumuz uluslararası bir sözleşme uyarınca çok dilde düzenlenmiş bir belge ise ayrıca Türkçe'ye tercüme edilmesine gerek olmaksızın nüfus müdürlüğünce işleme alınarak doğum tutanağının aile kütüğüne tescil edilmesi için gerekli işlemler yapılır.
İlgilinin herhangi bir belge ibraz edememesi halinde, beyanı esas alınarak doğum tutanağı düzenlenir.
Evlilik Dışı Doğumların Nüfusa Kaydı
Türk Babadan Olan Çocuklar
Evlilik dışında Türk babadan ve yabancı anadan doğan çocuk;
a) Babanın ana ile evlenmesi sonucunda; Medeni Kanunun 292. maddesine göre kendiliğinden,
b) Ananın veya çocuğun istemesi üzerine; Medeni Kanunun 301. maddesi uyarınca mahkemece soybağının belirlenmesi ile,
c) Medeni Kanununun 295. maddesi uyarınca tanınması halinde soy bağının kurulması sonucunda babasına bağlı olarak doğumdan itibaren Türk vatandaşı olur, usulüne göre doğum tutanağı düzenlenerek babasının kayıtlı olduğu idari birime baba soyadıyla tescil edilir. Annesi ile arasında soybağına ilişkin bağ kurulur gerekli açıklama yapılır.
Türk Anadan Doğan Çocuklar
Türkiye içinde veya dışında Türk anadan doğan çocuklar doğumlarından başlayarak Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlığını kazanırlar. Bu çocuklardan evlilik dışında doğanlar analarının bekarlık hanesine tescil edilirler.
Yabancı Ana ve Babadan Türkiye'de Doğan Çocuklar
Evlilik içinde veya dışında Türkiye'de doğan ve doğumla ana veya babasının vatandaşlığını kazanamayan çocuklar bu durumun Dışişleri Bakanlığınca onanmış resmi belgelerle belgelendirilmesi, vatansız iseler Emniyet Genel Müdürlüğü'nden alınacak belgelerle ve Bakanlıkça da bu yolda talimat verildiği takdirde, Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olarak ailesinin oturduğu yerin aile kütüklerine bağımsız bir sıra numarası ile tescil edilirler.
